Tjeerd van Bekkum wil van Culturele Hoofdstad een noordelijk feestje maken

Nog ruim een maand te gaan, en Leeuwarden mag zich ‘Culturele hoofdstad van Europa 2018’ noemen. Je zou denken dat de spanning begint op te lopen bij de organisatie. Maar Tjeerd van Bekkum houdt zijn hoofd in elk geval koel. En dat is handig, want sinds juli van dit jaar is hij namelijk officieel directeur van de organisatie van Culturele Hoofdstad van Europa 2018.

Oud-burgemeester Van Bekkum is een bevlogen en gedreven man, die zijn enthousiasme voor het culturele hoofdstad-schap op velen weet over te brengen. Het komend jaar staan er in Leeuwarden, Friesland en ook in Groningen tal van evenementen gepland die onder de paraplu van het begrip Culturele Hoofdstad vallen. Van grote publiekstrekkende evenementen rond Mata Hari en de in Leeuwarden geboren schilder Escher, tot muziek of landschapskunst voor fijnproevers. Daarbij vindt Van Bekkum dat het evenement zich beslist niet moet beperken tot benauwde provinciegrenzen, maar dat het héle Noorden er profijt van moet krijgen. Niet alleen op korte termijn, maar vooral ook op de langere termijn, dus ook na 2018. In zijn ogen moet het Noorden het evenement gebruiken om toeristen structureel vanuit de Randstad naar het Noorden te lokken. Dat is een van zijn ambities.

Toffe reacties
‘Zenuwachtig ben ik niet: we hebben gewoon keihard gewerkt. Wel was het zo dat iedereen in het begin vroeg of het allemaal wel zou gaan lukken. Maar op 3 oktober van dit jaar hadden we onze grote presentatie. Zowel van de plannen als van de website, als van het ticketing systeem en een magazine. Dat was even spannend. Vervolgens was het gewéldig toen alles bleek te werken. Alles liep gesmeerd en de reacties waren echt tóf!’.
‘Daar kregen we een enorme kick van. ‘Het is ons gelukt!’, zo dachten we, ‘we kunnen het met z’n allen!’. Sindsdien krijgen we veel meer vertrouwen en veel minder scepsis. Wij hebben er alle vertrouwen in. Ik ben nu eigenlijk alleen nog maar zenuwachtig over het weer, want de grote opening, op 26 januari, zal live worden uitgezonden door de NPO, en dan is het wel fijn als het weer een beetje mee zit.’
Van Bekkum heeft al voor heel wat hete vuren gestaan, want voor hij aantrad als spin in het web bij de organisatie van Leeuwarden Culturele Hoofdstad, was hij vijf jaar, sinds 2012, burgemeester van Smalllingerland (waar zijn geboorteplaats Drachten onder valt). Voordien was hij burgemeester van het Groningse Marum, een functie die hij zeven jaar had bekleed.

Je kunt Van Bekkum een echte noorderling noemen, want niet alleen was hij dus zeven jaar burgemeester van Marum, ooit studeerde bij bedrijfskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij heeft dus een gedegen bedrijfseconomische achtergrond, waardoor hij het een en ander weet van ondernemen. Maar hij deed ook al vroeg in zijn loopbaan ervaring op in het openbaar bestuur. Meteen na zijn afstuderen werd hij beleidsmedewerker van de VVD Tweede Kamerfractie en politiek adviseur van de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat. In het jaar 2002 begon zijn loopbaan als bestuurder toen hij werd gekozen tot wethouder van de toenmalige gemeente Berkel en Rodenrijs. In het jaar 2005 keerde hij terug naar het Noorden, naar Marum.

Hoe vond hij de overgang van het burgemeesterschap naar de functie van directeur van deze organisatie?
‘Die overgang was minder groot dan je misschien zou verwachten. Ik hield mij als burgemeester bijvoorbeeld bezig met cultuurverandering. Mijn motto als burgemeester was bovendien: ‘vertrouwen + samen’. Eigenlijk werken we nu met datzelfde motto als uitgangspunt.’
‘Ook de omgeving is hetzelfde. Alleen werk ik nu niet in één gemeente maar voor heel Friesland, en de rest van het Noorden. In mijn huidige werk combineer ik een beetje de functies van burgemeester en die van gemeentesecretaris.’

‘We werken aan een eindig project’
‘Maar wat wel een essentieel verschil is, is dat we nu met z’n allen werken aan een eindig project. Iedereen gaat voor het resultaat. Dat geeft wel extra druk en stress want je weet: het moet in korte tijd gebeuren. Bij een gemeente ligt dat wel anders. Daar maak je bijvoorbeeld een beleidsnota. Maar bij ons is het zo: we maken een beleidsnota, en we voeren hem zelf ook meteen uit. Dat is zeker anders. Maar het houdt ons allemaal lekker scherp!’.

Stel we zijn een jaar verder en we schrijven november 2018. Wat hoopt u dat het begrip Culturele Hoofdstad Leeuwarden/Friesland dan heeft opgeleverd?
‘Eind volgend jaar komt er helemaal geen afsluiting! Dan komt er een ‘Re Opening’. Daarmee willen we aangeven dat we verder gaan op de ingeslagen weg. Met cultuur. Met marketing. Met de contacten met organisaties. We proberen dan ook structuren die we komend jaar opbouwen in stand te houden. We hebben het plan voor een ‘re-opening’ vastgelegd in onze ‘legacy’, onze nalatenschap. Wij stoppen volgend jaar dus weliswaar, maar we hopen dat we een mooie erfenis achterlaten, voor Leeuwarden, Friesland en het hele Noorden.’