Gronings-Friese ondernemer Bert Jonker met ingenieursbureau CLAFIS naar de top

Het bedrijf ging eind 2004 van start als eenmanszaak. Nu, bijna negen jaar later, telt Ingenieursbureau CLAFIS Ingenieus met hoofdvestiging in Heerenveen, 351 medewerkers op zeven locaties en zijn er 63 vacatures. Het bedrijf is doorgedrongen tot de landelijke top vijftig van ingenieursbureaus en neemt daar een zeer mooie 26^ste positie in, temidden van de grootste en meest bekende ingenieursbureaus van Nederland. Het bedrijf richt zich op het ondersteunen en adviseren van opdrachtgevers op technisch gebied en bij beleidsmatige en juridische keuzes. Er werken gespecialiseerde technici en adviseurs.

CLAFIS Ingenieus is het enige Noordelijke ingenieursbureau dat op deze ranglijst voorkomt. En de groei is er nog lang niet uit. Oprichter en directeur-aandeelhouder Bert Jonker (47) is nog even ambitieus als bij de start. Als het aan hem ligt zal Clafis nog verder stijgen in de top vijftig: hij verwacht nog dit jaar een stijging tot de landelijke top twintig, dankzij een voortdurende omzetgroei van vijftien tot zestien procent per jaar. ‘Tja: ik had mijn secretaresse nog wel zo beloofd om klein te blijven! Maar succes heb je niet altijd in de hand’, zegt Bert Jonker met een glimlach. We spreken hem in het hoofdkantoor van Clafis: een prachtig verbouwd pand van de vroegere Technische School, met in het complex ook het druk bezochte restaurant Het Ambacht, tevens een initiatief van Bert Jonker.

Hoe is het mogelijk dat een Fries bedrijf in relatief korte tijd kan uitgroeien tot een landelijk concern, niet alleen actief en bekend in het Noorden maar ook in de Randstad? Dat vragen we aan Bert Jonker, niet alleen omdat de snelle groei van Clafis zeker in deze economische tijden zo bijzonder lijkt. Maar ook omdat het gaat om een bedrijf in de technische sector, een gegeven dat het extra interessant maakt voor de Noordelijke economie. Daarnaast is het een zelfstandige onderneming met het hoofdkantoor in Noord-Nederland. Een unicum, maar al te vaak zijn er in het Noorden filiaalbedrijven met het hoofdkantoor elders in Nederland. Dus ook in dit opzicht lijkt Clafis een groeibriljant in de Noordelijke economie.

Om maar even meteen met de deur in huis te vallen: hoe verklaart u de snelle groei van het ingenieursbureau?

‘Het leven draait voor mij als ondernemer om twee dingen: om kwaliteit en om prijs. Wat de kwaliteit betreft: die is gelijk aan die van onze concurrenten uit de Randstad. Dat wil zeggen: die is subliem, dankzij onze zeer hoog opgeleide ingenieurs en andere specialisten. Wat de prijs betreft: die ligt bij ons significant lager! Op de eerste plaats omdat wij gevestigd zijn in het Noorden. Op de tweede plaats omdat wij niet beursgenoteerd zijn, waardoor wij niet jaarlijks een vergoeding aan aandeelhouders hoeven over te maken en omdat wij daardoor minder overhead hebben’, aldus Jonker.

Maar er is nog een minstens zo belangrijke verklaring voor het succes van Clafis en dat is het talent van Bert Jonker. Hij blijkt te beschikken over een tamelijk unieke combinatie van aanleg voor techniek en gevoel voor mensen. Hij kan op inspirerende wijze leiding geven en heeft ook nog eens ondernemersbloed.

Bert Jonker is een Groningse Fries. Of een Friese Groninger: wat u wilt. Hij werd in elk geval in 1966 geboren in Groningen, als telg van een zeemansfamilie. Na zijn vwo ging hij naar de Hogere Zeevaartschool op Terschelling, Willem Barents. Maar tot zijn spijt bleek dat een loopbaan in de zeevaart er niet in zat. Hij blijkt last te hebben van hardnekkige zeeziekte.

In militaire dienst volgde hij een officiersopleiding bij de Luchtmacht in Gilze-Rijen. Na afloop daarvan besloot hij naar de HTS te gaan, waar hij energietechniek ging studeren. Na die studie, die hij in twee jaar afrondde,  kreeg hij een eerste baan in Rotterdam, bij het elektrotechnisch concern ABB. ‘Dat deed ik een half jaar, waarna ik werd benaderd door een ander bedrijf, Draft, dat mij graag wilde hebben als projectleider. Dat ging heel goed en na anderhalf jaar werd ik vestigingsmanager in Utrecht. Ik heb er onder meer een nieuwe vestiging in Amersfoort opgericht.’

Terug naar het Noorden
Maar als Noorderling kon hij toch niet echt aarden in de Randstad. Hij had er geen enkele spijt van dat hij er een aantal jaren had gewerkt – ‘als je na je studie in het Noorden wilt blijven, is dat een rem op je ontwikkeling’ – maar hij had het er in 1996 wel gezien. ‘Het Westen is mij te druk. Bovendien past de Noordelijke mentaliteit, afspraak is afspraak, mij dan toch beter’. Hij liet zijn werkgever daarop weten dat hij terug wilde naar het Noorden, met of zonder dat bedrijf. ‘Maar zij hadden er wel oren naar om ook in het Noorden een vestiging te openen. In 1997 kon ik een vestiging van Draft openen aan de Silviuslaan 5 in Groningen.’

Na twee jaar gingen de aandelen van Draft over in andere handen. De CEO van het beursgenoteerde bedrijf vroeg Bert Jonker of hij commercieel directeur wilde worden van het complete Draft. Een bedrijf dat toen achthonderd medewerkers telde en een  hoofdkantoor in Leidschendam had. ‘Ik besloot er op in te gaan. Een van mijn daden was het opsplitsen van het hoofdkantoor in een administratief kantoor in Leidschendam en een commercieel hoofdkantoor in Amersfoort. Dat was makkelijker bereikbaar voor mij vanuit Heerenveen,’ zegt hij lachend. Het bedrijf Draft veranderde in ‘Innotiv’. Maar in het jaar 2004 was het plotseling gedaan met het werkplezier voor Bert Jonker nadat er een nieuwe CEO was aangetreden waarmee hij het, laten we zeggen, minder goed kon vinden. Dat leidde ertoe dat hij op non-actief werd gezet en in oktober van dat jaar zelfs uit dienst ging.

‘In dat jaar heb ik ervaring opgedaan met het UWV. Dat was geen prettige ervaring, moet ik zeggen. Maar achteraf gezien ben ik wel blij dat ik het heb meegemaakt. Ik kan mij nu veel beter in mensen verplaatsen die in zo’n situatie zitten. Ik wilde altijd wel ondernemer worden. Maar ik was daarvoor wel wat te voorzichtig. Dat is misschien mijn Groningse inslag: voorzichtig zijn. Nog steeds is het zo dat ik eerst goed na wil denken, dan het speelveld probeer te overzien, en pas daarna ga schakelen.’

Maar toen hij het speelveld overzag, had hij er alle vertrouwen in dat het wel goed zou komen. ‘Ik kende de markt en ik zag markt! Maar ook leerde ik snel dat wie goed doet, goed ontmoet. Bovendien had ik nog een netwerk en al snel kwamen vijf oude klanten uit zichzelf naar mij toe. En kreeg ik vrijwel meteen spontane sollicitaties binnen.’

En zo ging CLAFIS Ingenieus vanaf 2005 echt voortvarend van start. Binnen een jaar had Bert Jonker al meer dan dertig medewerkers. Het bedrijf was gestart in de K.R. Poststraat in Heerenveen, in een ruimte van vijf bij vijf meter. In het eerste jaar moest Clafis al twee keer verhuizen vanwege de groei.

‘De markt die ik zag was de markt van de ingenieursdiensten. Projectmatig werken ook. Tot de klanten behoorden al snel organisaties als Rijkswaterstaat, FrieslandCampina en Gasunie. Wat mij opvalt is dat veel westerse bedrijven denken: het Noorden is ver weg en daar is niets te halen. Maar dat moeten ze maar mooi blijven denken, want hier is juist wel degelijk een grote markt.’

Technische school en onroerend goed
Het hoofdkwartier van Clafis is gevestigd in een verbouwde technische school aan de Burgemeester Falkenaweg in Heerenveen. Op dit pand is Jonker bijna net zo trots als op zijn bedrijf. Het gebouw is (uiteraard) voorzien van de jongste technologie op het gebied van duurzame energie.

Opvallend onderdeel van het gerenoveerde complex is beslist ook het restaurant Het Ambacht, dat mede door Jonker is gerealiseerd. ‘Ik vond dat er in Heerenveen nog een leuk restaurant met een Michelinster miste waar mensen uit het zakenleven of de overheid elkaar zouden kunnen ontmoeten, want dat ontbrak er echt. Maar daarnaast wilde ik ook een restaurant met een sociale functie, een sociale ster. Daarom hebben we ‘Het Ambacht’ ingericht als voorziening om jongeren die binnen de Wet Werken naar Vermogen (WWNV) vallen op te leiden, zodat zij betere kansen krijgen op de arbeidsmarkt.’ In maart 2012 kon restaurant Het Ambacht worden geopend. Aanvankelijk moest het bekendheid krijgen, maar inmiddels is het een begrip geworden in Heerenveen en draait Het Ambacht met een positief saldo.

Jonker blijkt dus een ondernemer in hart en nieren. ‘Een ondernemer is iemand met honderd ideeën. Daarvan voer je er maar tien uit en daarvan is maar een klein gedeelte succesvol. Je hebt als ondernemer nu eenmaal tegenvallers, maar dat vergeet je ook weer snel. Er blijven meer dan genoeg ideeën over waar je je dan weer met volle kracht voor kunt inzetten en die succesvol zijn.’

Tekst: Hans de Preter
Fotografie: Jaap Spieker